Om ergonomische redenen is het niet verstandig de apparatuur voor kantoorautomatisering bij medewerkers grootschalig te vervangen door laptops. Toch zullen onder medewerkers ook meer laptops gebruikt moeten gaan worden, wil het zinvol zijn om alle studenten ervan te voorzien. Anders kun je in het onderwijs er niet goed op inspelen.
Ik zal me in dit rapport beperken tot zorgen bij grootschalige invoering van laptops onder studenten. Als dat goed kan, is het invoeren bij medewerkers relatief eenvoudig. Ik zal me verder ook niet bezighouden met de precieze manier waarop laptops beschikbaar komen bij studenten, of ze bijv. eigenaar dan wel huurder zijn, en hoe dat financieel, fiscaal en juridisch geregeld wordt.
Over grootschalig invoeren van laptops op de faculteit moet niet te licht gedacht worden. Zelfs als de financiën voor `opgetuigde' laptops rond zijn, dan nog komt er een hoop bij kijken. Zo dient er een infrastructuur en cultuur aanwezig te zijn waarbinnen laptops kunnen functioneren. Deels zullen die kunnen (en moeten) ontstaan tijdens het invoeren, maar een groot deel dient vooraf gerealiseerd te worden. Dit brengt extra kosten en inspanning met zich mee.
De infrastructuur omvat zulk soort zaken als
Naast het gebruik van open standaarden is het ook een beleidskeuze
van de faculteit om op gepaste afstand de ontwikkelingen te volgen.
Dit houdt in dat we voor gewone ICT voorzieningen
bewezen technologie inzetten.
Hiervoor is de prijs-prestatie verhouding het gunstigst.
Het lijkt verstandig dit ook voor laptops te doen.
Gezien de snelle ontwikkelingen op dit gebied is het haast ondenkbaar
dat een laptop vijf jaar inzetbaar blijft, zelfs met upgrades.
Je kan daarom beter een eenvoudig apparaat kopen en
dat over drie jaar gewoon vervangen.
Indien we telefonische koppeling van laptops met de TUE niet willen remmen, moet de modem pool van de dial-in server op het RC uitgebreid worden.
Er moet besloten worden hoe laptops bij koppeling aan het netwerk van een IP adres voorzien worden. Medewerkers krijgen momenteel een vast IP adres. Wellicht geeft dat voor studenten teveel beheersmatige rompslomp (administratie, wanneer komt zo'n adres weer vrij, hebben we genoeg adressen). Anderzijds brengt dynamisch toekennen van IP adressen ook weer wat problemen met zich mee.
Bovenstaande zaken zijn op relatief korte termijn eenvoudig te realiseren, d.w.z. door er voldoende middelen voor in te zetten. Zo wordt binnenkort op de faculteit een centrale server voor studenten geïnstalleerd. Het ontstaan van een gezonde gebruikscultuur vraagt echter meer tijd.
Op welke manier laptops geïntegreerd kunnen worden in het onderwijs is nog een geheel braakliggend terrein en vormt de grootste uitdaging. Enkelingen hebben er wel ideeën over, maar het maken van bijv. interactieve dictaten die je op een laptop kan zetten, staat nog in de kinderschoenen (zeker hier op de TUE). Als we kijken naar het gebruik van moderne ICT middelen op de faculteit, dan wordt zelfs van de bestaande mogelijkheden slechts beperkt gebruik gemaakt. Het is dan ook onredelijk om te verwachten dat zoiets nieuws als laptops opeens overal is ingepast.
Een laptop kan in het onderwijs vrijwel overal ingezet worden. Hoe dat moet en of dat een goede zaak is, daar valt over te discussiëren (zie `Schrijven op de fiets' in [Fre97]). Ik denk aan interactief studiemateriaal, aantekeningen maken op college, presentatiehulp van de docent, bij het practicum, huiswerk aanbieden en inleveren via het netwerk, verslagen schrijven, ICT opdrachten uitvoeren, als modern ingenieursgereedschap bij het examen.
Hoeveel van deze zaken en in welke mate ze gerealiseerd dienen te zijn, alvorens studenten grootschalig met laptops te laten slepen is op zijn best onduidelijk. Ook zijn er allerlei praktische kleinigheden. Wat te doen met je laptop in de pauze van het college of practicum? Laat je die zomaar staan? In ieder geval kunnen zulk soort accessoires als als Grip-It Strips of een WetSuit goed dienst doen om het TUE logo verder uit te dragen.